Thời gian qua, Website CSGT nhận được nhiều thắc mắc của bạn đọc về việc bồi thường thiệt hại về thân thể, tính mạng và tài sản đối với bên thứ ba do xe cơ giới gây ra trong vụ tai nạn giao thông. Để bạn đọc hiểu đúng các quy định của pháp luật về vấn đề này, xin tư vấn như sau:

Trong xã hội ngày càng phát triển như hiện nay thì việc quan tâm đến chất lượng cuộc sống cũng như chính sách, phúc lợi xã hội hay quyền, lợi ích của công dân là điều tất yếu. Bảo hiểm xã hội nói chung, bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới nói riêng ra đời đã đáp ứng được nhu cầu về bảo hiểm tính mạng, sức khỏe, tài sản của người tham gia giao thông. Tuy nhiên nếu có thiệt hại xảy ra thì không phải trường hợp nào người bị thiệt hại cũng được bồi thường. Chúng ta cần tìm hiểu rõ hơn quy định của pháp luật về vấn đề này để tránh các thiệt hại đáng tiếc xảy ra.

Không phải trường hợp nào người bị thiệt hại trong vụ TNGT cũng được bồi thường

Trước tiên chúng ta cùng phân tích một ví dụ cụ thể để hiểu rõ vấn đề này:

Hồi 22h05 tại đường Phạm Văn Đồng (trước khu vực ngã 3 đường Phạm Văn Đồng + Hoàng Quốc Việt) thuộc phường Nghĩa Tân, Cầu Giấy, Hà Nội xảy ra vụ tai nạn giao thông giữa xe mô tô BS 29L2 - 543.21 do A điều khiển chở vợ là B đi theo hướng từ đường Xuân Thủy đi cầu Thăng Long với xe ô tô BS 30A – 345.67 do C điều khiển đi bên trái cùng chiều.

Hậu quả: B gẫy đùi trái, thương tật  trên 31%

Nguyên nhân vụ tai nạn giao thông là do A điều khiển xe mô tô chở B khi cách ngã ba khoảng 30m thì thấy có một xe mô tô đang từ đường Hoàng Quốc Việt đi ra đường Phạm Văn Đồng (lúc này đèn vàng nhấp nháy), A phanh gấp và không làm chủ tay lái dẫn đến xe đổ và B ngã ra đường, đồng thời lúc này xe ô tô do C điều khiển đi bên trái cùng chiều chèn bánh sau bên phải lên B làm B gãy đùi trái, thương tật trên 31%.

Trong trường hợp này, lỗi hoàn toàn do A, thương tật của B trên 31 % thì về trách nhiệm hình sự A phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 202 Bộ Luật Hình sự 1999 và hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số 09/2013/TTLT-BCA-BQP-BTP-VKSNDTC-TANDTC ngày 28/8/2013 của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư pháp, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định về Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ (Gây tổn hại cho sức khỏe của một đến hai người với tỷ lệ thương tật của mỗi người từ 31% trở lên).

Tuy ô tô do C điều khiển đi bên trái cùng chiều chèn bánh sau bên phải lên B làm B gãy đùi trái, thương tật B trên 31%,  nhưng theo quy định tại Điều 20, Bộ Luật hình sự 1999, đây thuộc trường hợp “sự kiện bất ngờ” trong đó người thực hiện hành vi gây hậu quả nguy hại cho xã hội trong trường hợp không thể thấy trước hoặc không buộc phải thấy trước hậu quả của hành vi đó. C không phải chịu trách nhiệm hình sự.

Về vấn đề bồi thường thiệt hại trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới:

Theo quy định tại khoản 1, điều 7, Nghị định 103/2008/NĐ-CP ngày 16/9/2008 về phạm vi bồi thường thiệt hại thì bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới  bồi thường thiệt hại về thân thể, tính mạng và tài sản đối với bên thứ ba do xe cơ giới gây ra. “Bên thứ ba” được hiểu là người bị thiệt hại về thân thể, tính mạng, tài sản do xe cơ giới gây ra.

Trong trường hợp này, đối với A là người điều khiển xe mô tô, B ngồi trên xe do A điều khiển thì B không được tính là “bên thứ ba” theo quy định loại trừ đối tượng: “Bên thứ ba” là người bị thiệt hại về thân thể, tính mạng, tài sản do xe cơ giới gây ra trừ một số đối tượng trong đó có “người trên chính chiếc xe đó” (Điểm b, khoản 5, điều 3, Nghị định 103/2008/NĐ-CP).

Đối với C là chủ xe (người điều khiển) ô tô, đây là trường hợp bất khả kháng nên C không phải bồi thường thiệt hại cho B. (điểm b, khoản 3, điều 623, Bộ Luật Dân sự 2005).

Qua tình huống giả định trên, cho thấy nếu vụ tai nạn giao thông đường bộ xảy ra thì người bị thiệt hại được bồi thường trong trường hợp đảm bảo đủ các yếu tố: là người bị thiệt hại về thân thể, tính mạng, tài sản do xe cơ giới gây ra; không phải là người ngồi trên chính chiếc xe gây tai nạn; không phải trong các tình huống bất ngờ, tình thế cấp thiết.

Như vậy, lưu ý tốt nhất cho người tham gia giao thông là hãy nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về TTATGT để đảm bảo an toàn tính mạng, thân thể, tài sản cho chính mình và cho người tham gia giao thông khác, tránh các trường hợp bị thiệt hại nhưng không được bồi thường, gây mất mát đáng tiếc cả về thể xác, tinh thần lẫn vật chất./.

BBT