Bảo hiểm xe cơ giới không còn mới mẻ đối với chủ sở hữu phương tiện cơ giới, song những kiến thức cơ bản về bảo hiểm xe cơ giới không phải ai cũng tỏ tường. Có rất nhiều loại bảo hiểm, cũng như các công ty bảo hiểm luôn săn đón bạn. Tuy nhiên loại bảo hiểm nào là phù hợp thì bạn nên lưu ý một số thông tin cơ bản sau:

Lưu ý khi lựa chọn loại hình bảo hiểm 

Hiện nay phổ biến 04 loại bảo hiểm:

- Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới đối với người thứ ba;

- Bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe đối với hàng hóa vận chuyển trên xe;

- Bảo hiểm thiệt hại vật chất xe cơ giới;

- Bảo hiểm người ngồi trên xe và tai nạn lái phụ xe.

Như vậy, căn cứ vào tính bắt buộc khi tham gia bảo hiểm, 4 loại hình bảo hiểm trên có thể chia thành hai nhóm sau:

Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự (TNDS) 

Bảo hiểm bắt buộc TNDS của chủ xe cơ giới là loại hình bảo hiểm mà tất cả các cá nhân, tổ chức (gồm cả cá nhân người nước ngoài) sở hữu xe cơ giới trên lãnh thổ Việt Nam phải tham gia nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người bị hại và giúp chủ xe nhanh chóng khắc phục hậu quả tai nạn. Hiểu đơn giản, bảo hiểm bắt buộc TNDS của chủ xe cơ giới có ý nghĩa tích cực trong việc góp phần khắc phục rủi ro, ổn định sản xuất và đời sống. Chính vì vậy, Chính phủ đã quy định hình thức xử phạt nghiêm đối với người điều khiển xe ô tô không có hoặc không mang theo Giấy chứng nhận bảo hiểm TNDS của chủ xe cơ giới còn hiệu lực: mức phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng (khoản 4 Điều 21 Nghị định 46/2016/NĐ-CP của Chính phủ).

Về các loại hình bảo hiểm bắt buộc TNDS bao gồm:

- Bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng do xe cơ giới gây ra thiệt hại về người và/hoặc tài sản đối với bên thứ ba;

- Bảo hiểm TNDS của chủ xe cơ giới đối với thiệt hại về thân thể và tính mạng của hành khách theo hợp đồng vận chuyển hành khách.

Trong trường hợp xe cơ giới gây ra tai nạn dẫn tới các thiệt hại về người/tài sản đối với bên thứ ba hoặc thiệt hại về thân thể và tính mạng của hành khách theo hợp đồng vận chuyển hành khách, đồng thời những thiệt hại đó được xác định là do lỗi của chủ xe/lái xe, chủ xe cơ giới sẽ được công ty bảo hiểm thanh toán số tiền mà họ phải bồi thường cho người bị hại theo quy định của Luật Dân sự về những thiệt hại nói trên. Đối với những trường hợp thiệt hại về người, nhà bảo hiểm sẽ thanh toán các chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng phục hồi sức khỏe, mai táng phí hợp lý… và mức độ lỗi của chủ xe; đối với tài sản, khoản thanh toán được tính trên cơ sở thiệt hại thực tế và lỗi của chủ xe. Ngoài ra, chủ xe còn được công ty bảo hiểm thanh toán các chi phí cần thiết và hợp lý nhằm ngăn ngừa, hạn chế thiệt hại.

Bảo hiểm tự nguyện

Để nâng cao tính bảo vệ trong suốt quá trình sử dụng và vận hành xe, ngoài bảo hiểm bắt buộc TNDS nói trên, bạn nên cân nhắc tham gia các loại hình bảo hiểm còn lại. Tuy không bắt buộc song những bảo hiểm tự nguyện còn lại rất hữu ích trong việc bồi thường những tổn thất không may xảy ra. Đó là

- Bảo hiểm vật chất xe:

Khách hàng tham gia bảo hiểm vật chất xe sẽ được công ty bảo hiểm bồi thường những thiệt hại vật chất đối với chính chiếc xe của mình. Những thiệt hại này gây ra bởi những tai nạn bất ngờ, ngoài sự kiểm soát của chủ xe, lái xe trong các trường hợp đâm va, lật đổ, hỏa hoạn, cháy nổ, những tai nạn bất khả kháng do thiên nhiên (bão, lũ lụt, sụt lở, sét đánh, động đất, mưa đá, mất toàn bộ xe). Bên cạnh đó, các nhà bảo hiểm còn cung cấp các điều khoản bổ sung nhằm mở rộng phạm vi bảo hiểm cho khách hàng.

- Bảo hiểm TNDS của chủ xe đối với hàng hóa vận chuyển trên xe:
Tham gia loại hình bảo hiểm này, công ty bảo hiểm sẽ bồi thường cho chủ xe những chi phí phát sinh từ các tổn thất gây ra đối với hàng hóa trên xe theo quy định của Bộ Luật Dân sự và các quy định pháp luật khác có liên quan, trừ những trường hợp loại trừ bảo hiểm. Ngoài ra, nhà bảo hiểm còn trang trải cho chủ xe các chi phí cần thiết, hợp lý nhằm ngăn ngừa, giảm nhẹ tổn thất thêm cho hàng hóa; bảo quản, xếp dỡ, lưu kho, lưu bãi hàng hóa trong quá trình vận chuyển do hậu quả của tai nạn; giám định tổn thất thuộc trách nhiệm của công ty bảo hiểm.

- Bảo hiểm người ngồi trên xe và tai nạn lái phụ xe

Nhà bảo hiểm sẽ trả tiền bồi thường trong trường hợp lái phụ xe và những người khác được chở trên xe bị thiệt hại về thân thể do tai nạn khi đang trên xe, lên xuống xe trong quá trình xe đang tham gia giao thông. Mặc dù loại hình bảo hiểm này không thuộc diện bắt buộc nhưng nó có tác dụng rất tốt trong việc mở rộng phạm vi bảo hiểm cho bản thân bạn cũng như gia đình và những người thân của bạn trên mọi nẻo đường. 

Lưu ý khi lựa chọn công ty bảo hiểm

Để tham gia bảo hiểm, bạn có thể lựa chọn sản phẩm bảo hiểm xe cơ giới của bất kỳ doanh nghiệp nào trong số các công ty bảo hiểm phi nhân thọ đang hoạt động trên thị trường Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, việc xem xét lựa chọn nhà bảo hiểm cần dựa trên một số tiêu chí nhất định, trong đó chủ yếu gồm: giá sản phẩm, mức độ bồi thường và chất lượng dịch vụ.

Giá cả sản phẩm, mức độ bồi thường

Một điểm đáng lưu ý khi lựa chọn giá cả sản phẩm và nhà cung cấp là cần tránh việc so sánh chỉ đơn thuần dựa trên mức phí bảo hiểm mà cần phải xem xét kỹ phạm vi bảo hiểm, mức độ bảo hiểm (mức độ bồi thường) cũng như các quy định về rủi ro loại trừ – trong tương quan với mức phí phải nộp. Phí thấp chưa hẳn là giá rẻ, phí cao chưa hẳn là giá đắt mà quan trọng hơn là mức giá đó phải thỏa đáng với những quyền lợi mà bạn (có thể) sẽ được hưởng.

Chất lượng dịch vụ

Hiện nay có rất nhiều công ty bảo hiểm có quy mô, phạm vi, tính chất hoạt động khác nhau khiến cho chất lượng dịch vụ bảo hiểm giữa các doanh nghiệp cũng khác nhau. Cần chọn công ty bảo hiểm có uy tín, dịch vụ nhanh, chính xác, và đội ngũ nhân viên tận tâm. Như vậy bạn sẽ được tư vấn rất cụ thể, phù hợp với bản thân. Một vấn đề rất đáng lưu tâm là đường dây nóng liên lạc giải quyết bồi thường của các công ty bảo hiểm đối với bảo hiểm xe cơ giới bởi khi xe gặp sự cố, người chủ xe rất cần đến sự hỗ trợ giúp đỡ chuyên nghiệp, nhất là trong việc cứu hộ. Với đường dây nóng liên lạc giải quyết bồi thường hoạt động tốt và tích cực, các chủ xe sẽ được các công ty bảo hiểm hướng dẫn cách xử lý tình huống hợp lý và hiệu quả nhất. Do đó, bạn cần lựa chọn các công ty bảo hiểm có người thường xuyên ứng trực giải quyết bồi thường bảo hiểm xe cơ giới 24/24h và luôn sẵn sàng hỗ trợ khách hàng khi cần thiết.

Lưu ý về bồi thường thiệt hại khi xảy ra tai nạn

Một trong những sơ xuất thường xảy ra nhất khi xe gặp tai nạn là chủ xe không giữ nguyên hiện trường để công ty bảo hiểm đến giám định và xác nhận thiệt hại. Một số trường hợp va quệt với phương tiện khác, khách hàng thường cho rằng xe đã có bảo hiểm nên không quan tâm đến việc lập biên bản. Trong khi đó, hầu hết các công ty bảo hiểm đều quy định trong trường hợp xảy ra tai nạn, chủ xe hay lái xe phải báo ngay cho cơ quan công an và bảo hiểm để giải quyết.

Ngoài việc thông báo kịp thời, chủ xe không được di chuyển tháo dỡ hoặc sửa chữa xe khi chưa có ý kiến từ phía công ty bảo hiểm, trừ trường hợp phải thi hành chỉ thị của cơ quan có thẩm quyền.

Nếu xảy ra trường hợp mất xe thì chủ xe (hoặc lái xe) phải thông báo ngay cho công an và chính quyền địa phương nơi xảy ra sự việc và báo ngay cho công ty bảo hiểm bằng văn bản. Thông thường, đa số các công ty bảo hiểm quy định khoảng thời gian nhận thông báo mất xe là 24h sau khi sự việc xảy ra.

Bên cạnh các quy định trên, chủ xe cần thu thập đầy đủ các loại giấy tờ để công ty bảo hiểm thanh toán một cách nhanh chóng. Quy định về hồ sơ đòi bồi thường tùy thuộc vào mỗi công ty, tuy nhiên thường bao gồm: 

- Hồ sơ tai nạn do cơ quan Công an lập; 

- Các giấy tờ liên quan đến xe như: giấy chứng nhận bảo hiểm, giấy chứng nhận kiểm định an toàn môi trường, bằng lái xe, giấy đăng ký xe; 

- Các chứng từ hóa đơn liên quan đến chi phí cấp cứu, chứng từ y tế (người), chi phí sửa chữa, thay thế (tài sản) liên quan đến việc giải quyết vụ tai nạn giao thông.
Những vấn đề trên đây có thể trở nên hết sức rắc rối bởi thông thường khi xảy ra sự cố, các chủ xe (lái xe) rất hay bị mất bình tĩnh. Vì vậy, phần lớn khách hàng không thực hiện đúng quy định hoặc không làm các thủ tục cần thiết khiến cho việc đòi bồi thường gặp khó khăn, trở ngại, thậm chí không thể thực hiện được. 

Do đó, nếu chẳng may rơi vào những tình huống nêu trên, bạn phải thật bình tĩnh để giải quyết hoặc nếu có thể thì nên gọi cho người thân nhờ giúp đỡ nhằm đảm bảo quyền lợi cho chính mình.

Trên đây là một số lưu ý khi tham gia bảo hiểm  xe cơ giới giúp bạn lựa chọn loại hình bảo hiểm phù hợp. Chúc các bạn tham gia giao thông an toàn cùng người bạn đồng hành đáng tin cậy.

P.A