Với 30 tuyến sông kênh, tổng chiều dài 1889Km, đa phần các tuyến sông có độ dốc cao, mùa lũ nước chảy siết, mùa khô khan cạn. Việc bảo đảm TTATGT trên những tuyến sông kênh tại địa bàn Thanh Hóa, đặc biệt tuyến sông Mã được lực lượng Cảnh sát đường thủy Thanh Hóa chú trọng thường xuyên.
Theo số liệu thống kê trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa hiện có 1.688 phương tiện thủy nội địa. Sông Mã là một trong 24 tuyến được khai thác phục vụ giao thông vận tải. Trong nhiều năm qua, do lực lượng Cảnh sát đường thủy làm tốt công tác điều tra cơ bản, nắm tình hình và chủ động trong công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân tham gia bảo đảm ATGT, nên tình hình TTATGT đường thủy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa khá ổn định, TNGT bước đầu được kiềm chế.
Tuy nhiên, tình trạng vi phạm luật giao thông đường thủy nội địa vẫn phổ biến, nhất là công tác đăng ký, đăng kiểm; người điều khiển phương tiện không có giấy chứng nhận khả năng chuyên môn… Đây là một trong những vấn đề nan giải trong công tác quản lý, bảo đảm TTATGT trên tuyến sông này.
Theo chân tổ công tác TTKS trên tuyến sông Mã vào một ngày đầu tháng tư, những con thuyền của người dân xưa kia vốn làm nghề chài lưới, nay do nhu cầu mưu sinh, hầu hết người dân đã chuyển đổi thành các phương tiện sử dụng cho việc khai thác cát, vận tải…
Lực lượng Cảnh sát đường thủy tuần tra kiểm soát trên tuyến Sông Mã
Tiếp xúc với anh Lê Anh Tuấn, 25 tuổi, đã lái tàu được 10 năm nhưng nghề học được do cha truyền con nối, bởi anh Tuấn mới học đến lớp 2, không đủ điều kiện để được đào tạo, cấp giấy phép theo quy định.
Một người đàn ông chủ chiếc thuyền khác cũng đã 44 tuổi, anh đã ở dưới sông từ lúc mẹ đẻ, biết lái thuyền từ lúc nào cũng không rõ, nhưng cũng chưa có giấy chứng nhận khả năng chuyên môn.
Hầu hết người dân nơi đây đều mong muốn được đăng ký phương tiện để không bị phạt nhưng do quy định về trình độ văn hóa đều không đủ tiêu chuẩn theo quy định nên không thể tiến hành cấp chứng nhận theo quy định.
Trung tá Lê Hữu Thiêm, Phó đội trưởng Đội TTKS Phòng Cảnh sát đường thủy Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết: “Số phương tiện được đăng ký đăng kiểm chỉ chiếm khoảng 10%, đó là vấn đề rất khó khăn cho lực lượng. Khi xử lý đình chỉ phương tiện, đơn vị cũng không có bến tạm giữ. Nhiều gia đình còn sinh sống chủ yếu trên thuyền nên việc xử lý vi phạm hết sức khó khăn”
Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên được biết, hầu hết các thuyền được người dân tự đóng mà không theo thiết kế quy chuẩn. Mặc dù tỉnh cũng đã cho cơ quan chức năng đến đo đạc kỹ thuật, nhưng cũng chưa có cách xử lỷ bởi đó là tài sản rất lớn đối với người dân nơi đây. Việc cấp phép theo quy định cũng gặp khó khăn do điều kiện sinh sống trên sông nước, trình độ dân trí thấp nên không thể đủ tiêu chuẩn để thi, cấp bằng lái.
Nhiều phương tiện thủy sản đã hoán cải chuyển đổi thành phương tiện khai thác cát
Đại tá Lê Văn Chiến, Trưởng phòng Cảnh sát đường thủy Công an tỉnh Thanh Hóa nói với chúng tôi: “Từ năm 2005 đến nay, trên tuyến sông này xảy ra 01 vụ, chết 01 người. Qua rà soát, có 540 phương tiện chưa đăng ký, đăng kiểm; đơn vị đã triển khai các biện pháp, vận động người dân và đã thực hiện đăng ký được 170 trường hợp. Số còn lại không đủ điều kiện hoặc do số tiền đăng ký đăng kiểm bỏ ra quá lớn, người dân thường né tránh”.
Để phòng ngừa tai nạn xảy ra, đơn vị đã tổ chức vận động, tuyên truyền tới người dân sống trên và ven sông về các quy định của pháp luật, cấp phát áo phao cho ngư dân, duy trì tốt các mô hình như “Bến đò văn hóa, văn minh, an toàn”… Đồng thời bố trí lực lượng tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm thường xuyên tại các bến, đặc biệt đối với các phương tiện có nguy cơ cao dẫn đến tai nạn.
Kiểm tra các điều kiện bảo đảm TTATGT trên phương tiện
Đơn vị cũng đã kiến nghị với tỉnh về việc xây dựng địa điểm tạm giữ phương tiện thủy phục vụ công tác xử lý vi phạm trong hoạt động khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát, sỏi trên địa bàn. Đồng thời cũng mong muốn các đơn vị chức năng sớm tìm giải pháp trong việc thực hiện các quy định đối với đối tượng là người dân sinh sống thực tế trên sông để đào tạo, cấp phép theo quy định./.
Đặng Lanh/Cục CSGT