Theo quy định của pháp luật: Người tham gia giao thông trên đường bằng mô tô, xe máy cần mang theo Giấy chứng nhận đăng ký xe, Giấy phép lái xe, Giấy chứng nhận bảo hiểm TNDS bắt buộc của chủ xe cơ giới. Đối với người lái xe oto cần có: Giấy chứng nhận đăng ký xe, Giấy phép lái xe, Giấy chứng nhận bảo hiểm TNDS bắt buộc của chủ xe cơ giới, Sổ kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện cơ giới. Đây là những giấy tờ bắt buộc phải có khi mỗi công dân tham gia giao thông bằng phương tiện xe mô tô, xe ô tô. Thế nhưng, thực tế kiểm tra cho thấy không phải ai cũng chấp hành nghiêm chỉnh quy định của pháp luật.
            Chỉ trong vòng 1 tiếng đồng hồ làm nhiệm vụ của các lực lượng chức năng, có tới hơn 10 trường hợp vi phạm pháp luật về TTATGT đã được kiểm tra . Đa số các phương tiện ô tô đều chấp hành nghiêm chỉnh quy định của pháp luật, chủ xe, người lái xe đều mang đầy đủ giấy tờ và rất hợp tác khi có lệnh kiểm tra hành chính. Tuy nhiên, đối với người tham gia giao thông bằng xe gắn máy thì có rất nhiều vấn đề cần quan tâm. Bên cạnh  những loại giấy tờ như: Giấy chứng nhận đăng ký xe, Giấy phép lái xe, Giấy chứng minh thư nhân dân được  nhiều người tham gia giao thông trên đường mang theo thì Giấy chứng nhận bảo hiểm bắt buộc TNDS của chủ xe cơ giới  không được người tham gia giao thông, nhất là đối với chủ phương tiện mô tô, xe máy chấp hành đầy đủ, không có hoặc có nhưng đã hết hạn sử dụng.  Trong suốt quá trình kiểm tra của lực lượng cảnh sát giao thông cho thấy bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với chủ xe cơ giới là loại giấy tờ thiếu nhiều nhất. Có rất nhiều lý do mà mỗi người tham gia giao thông đưa ra để biện minh cho hành vi không chấp hành quy định của pháp luật.
              Vấn đề đặt ra trong quá trình tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm hành chính trong việc thực hiện quy định của pháp luật về bảo hiểm TNDS của chủ xe cơ giới đó là thực tế người tham gia giao thông vẫn chưa có hiểu biết đầy đủ về loại hình bảo hiểm này và mức độ chấp hành quy định tham gia bảo hiểm của các chủ phương tiện đặc biệt là xe máy là chưa cao. Không hiểu biết dẫn đến nhiều người tham gia giao thông tỏ ra rất thắc mắc khi lực lượng cảnh sát giao thông hỏi về giấy chứng nhận tham gia bảo hiểm trách nhiệm dân sự và thậm chí không ít trường hợp có thái độ chống đối
               Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với chủ xe cơ giới là loại hình bảo hiểm mang tính nhân văn. Theo quy định của pháp luật, chủ các phương tiện xe cơ giới đều phải tham gia loại hình bảo hiểm này nhằm xây dựng quỹ bảo hiểm và đảm bảo khi không may có tai nạn xảy ra thì người bị nạn sẽ được quỹ bảo hiểm đền bù, hỗ trợ và giảm bớt một phần chi phí tổn thất không may bị TNGT gây ra.
             Để tạo điều kiện cho chủ các phương tiện tham gia gia bảo hiểm dễ dàng, thuận tiện, các công ty bảo hiểm đều có các điểm bán bảo hiểm ở khắp mọi nơi. Bảo hiểm có thể được mua ngay tại các trạm bán xăng, dầu. Bảo hiểm cũng có thể được mua ngay tại các trạm dừng chân, tại các showroom mua bán ô tô, xe máy. Bảo hiểm cũng được bán ngay tại nơi sửa chữa xe và thậm chí là trực tiếp nhân viên các công ty bảo hiểm mang đến tận nơi khi có yêu cầu của khách hàng.

              Như vậy, một người tham gia giao thông có thể dễ dàng mua bảo hiểm ở bất cứ đâu, vậy vì sao họ vẫn không tham gia, phải chăng sự hiểu biết và ý thức của người dân về bảo hiểm còn nhiều hạn chế dẫn đến sự tham gia bảo hiểm ở Việt Nam còn chưa tiến kịp với các nước tiến tiến. Câu hỏi đặt ra sau thực trạng về việc không chấp hành và thiếu hiểu biết của người dân về loại hình bảo hiểm này đó là việc tuyên truyền pháp luật mà cụ thể là tuyên truyền những quy định bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với chủ xe cơ giới đang được diễn ra như thế nào?
               Tìm hiểu về hoạt động tuyên truyền và hướng dẫn người tham gia giao thông mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự dành cho chủ xe cơ giới, chúng tôi đến với trạm đăng ký xe Tại đây, mỗi người đến đăng ký xe đều được hướng dẫn rất cụ thể về việc tham gia bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với chủ xe cơ giới. Để đối phó với các lực lượng chức năng khi đăng ký xe, chủ xe nào cũng sẵn sàng bỏ tiền ra mua bảo hiểm. Thế nhưng, khi bảo hiểm đó hết hạn thì không có nhiều người tiếp tục tham gia mua bảo hiểm. Do lực lượng mỏng, lực lượng cảnh sát giao thông không thể TTKS kiểm soát và giám sát hết được những trường hợp vi phạm. Trong khi đó mức phạt đối với hành vi này: Theo Nghị Định 171/2013/NĐ-CP, việc không mang theo Giấy chứng nhân bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới còn hiệu lực sẽ bị xử phạt hành chính. Phạt tiền từ 80.000 đồng đến 120.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây: Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy không có hoặc không mang theo Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới còn hiệu lực. Mức phạt này hiện nay  chưa đủ sức răn đe. Điều này giải thích vì sao đa số người tham gia giao thông đặc biệt là người đi xe gắn máy đều chưa tự giác chấp hành việc  mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới
Thực tế đang đặt ra yêu cầu cần có các biện pháp từ tuyên truyền đến việc điều chỉnh các chế tài xử phạt, đẩy mạnh các hoạt động thanh tra, kiểm tra. 
              Hy vọng rằng trong thời gian tới những khó khăn sẽ được khắc phục, các giải pháp về nâng cao nhận thức của người dân cũng như hoạt động tuần tra, kiểm soát sẽ được đẩy mạnh và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành chức năng để góp phần thay đổi nhận thức người dân về loại hình bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với chủ xe cơ giới. Từ đó nâng số người tham gia bảo hiểm, đảm bảo tính nhân văn của loại hình bảo hiểm này góp phần đảm bảo an sinh xã hội.

 

Hoàng Thanh