Xuất phát từ lợi ích chung của xã hội cũng như của từng thành viên trong cộng đồng, bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới được quy định đầu tiên tại Châu Âu, đi đầu là các quốc gia phát triển như Anh, Đức. Hiện nay bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới được triển khai tại hầu hết các nước trên thế giới, được đánh giá là một trong số các giải pháp hữu hiệu hỗ trợ tài chính giúp cho chủ xe và người bị tai nạn khắc phục thiệt hại nhanh chóng ổn định cuộc sống khi không may xảy ra tai nạn giao thông, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.

Chủ xe cơ giới ở đây được hiểu là chủ sở hữu xe cơ giới hoặc được chủ sở hữu xe cơ giới giao chiếm hữu, sử dụng hợp pháp xe cơ giới. Xe cơ giới bao gồm phương tiện giao thông cơ giới đường bộ và xe máy chuyên dùng, trong đó: Phương tiện giao thông cơ giới đường bộ gồm xe ô tô; máy kéo; rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi xe ô tô, máy kéo; xe mô tô hai bánh; xe mô tô ba bánh; xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe có kết cấu tương tự theo quy định của Luật Giao thông đường bộ; xe máy chuyên dùng gồm xe máy thi công, xe máy nông nghiệp, lâm nghiệp và các loại xe đặc chủng khác sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh theo quy định của Luật Giao thông đường bộ. Như vậy xe cơ giới ở đây rất đa dạng về chủng loại và mục đích sử dụng, không chỉ bao gồm ô tô, xe máy như cách hiểu thông thường, vì vậy khi tham gia giao thông, chủ xe cơ giới có thể yên tâm với bảo hiểm trách nhiệm dân sự là người bạn đồng hành đáng tin cậy.

Tuy vậy người tham gia giao thông không phải ai cũng hiểu được lợi ích của bảo hiểm trách nhiệm dân sự, vì vậy họ đón nhận không nhiệt tình, do quyền lợi bảo hiểm chỉ phát sinh khi xảy ra tai nạn giao thông, nếu không xảy ra tai nạn giao thông nhiều người sẽ cảm thấy bảo hiểm trách nhiệm dân sự dường như không hữu ích. Tai nạn giao thông lại là điều bất ngờ, không thể dự đoán trước, vì vậy để đảm bảo quyền lợi tối ưu của người bị nạn cũng như đảm bảo vai trò bảo lãnh tài chính cho người gây tai nạn, việc quy định bắt buộc mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với chủ xe cơ giới cần thiết phải đưa vào Luật.

Thực tế tại Việt Nam, nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn nhằm bảo vệ lợi ích công cộng và an toàn xã hội chung, phù hợp với xu thế chung trên thế giới, việc mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với chủ xe cơ giới được quy định cụ thể trong Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật Giao thông đường bộ:

- Theo quy định tại Khoản 1, Điều 8 Luật kinh doanh bảo hiểm: "1. Bảo hiểm bắt buộc là loại bảo hiểm do pháp luật quy định về điều kiện bảo hiểm, mức phí bảo hiểm, số tiền bảo hiểm tối thiểu mà tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm có nghĩa vụ thực hiện. Bảo hiểm bắt buộc chỉ áp dụng đối với một số loại bảo hiểm nhằm mục đích bảo vệ lợi ích công cộng và an toàn xã hội".

Theo quy định tại Khoản 2, Điều 8 Luật Kinh doanh bảo hiểm, bảo hiểm trách dân sự của chủ xe cơ giới là 1 trong số 4 loại bảo hiểm bắt buộc.

Theo quy định tại Khoản 18, Điều 3 Luật Giao thông đường bộ, xe cơ giới gồm xe mô tô hai bánh; xe mô tô ba bánh; xe gắn máy (kể cả xe máy điện)...

Theo quy định tại Khoản 2, Điều 58 Luật Giao thông đường bộ: 

"2 Người lái xe khi điều khiển phương tiện phải mang theo giấy tờ sau...

d) Giấy chứng nhận j.bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới".

Theo số liệu thống kê, số vụ tai nạn giao thông do mô tô 2 bánh, xe gắn máy, xe máy chiếm tỷ trọng khoảng 70% trong tổng số vụ tai nạn giao thông đường bộ. Hậu quả tai nạn giao thông đã gây thiệt hại không chỉ đối với nạn nhân (về sức khỏe, tính mạng, tài sản) mà còn đối với chủ xe (chi trả bồi thường, thiệt hại về gián đoạn kinh doanh, chi phi pháp lý...), gây ảnh hưởng chung đến toàn xã hội.

Do đó, nhằm phát huy vai trò, ý nghĩa xã hội và tính chất nhân đạo của bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, từ năm 1988, Chính phủ cũng đã quy định loại hình bảo hiểm này là loại hình bảo hiểm bắt buộc và lần lượt ban hành Nghị định số 30/HĐBT ngày 10/3/1988, Nghị định số 115/1997/NĐ-CP ngày 17/12/1997, Nghị định số 103/2008/NĐ-CP ngày 16/9/2008 và gần đây nhất là Nghị định số 03/2021/NĐ-CP về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.

Tin rằng với sự phát triển của công nghệ thông tin cũng như hiệu quả của công tác tuyên truyền pháp luật nói chung, công tác tuyên truyền pháp luật về TTATGT nói riêng, mọi người dân khi tham gia giao thông đều trang bị cho mình kiến thức, kỹ năng tham gia giao thông an toàn đặc biệt là luôn mang theo giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc của chủ xe cơ giới.

Q.T