Trải qua 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Cảnh sát đường thủy mặc dù với nhiều tên gọi khác nhau, nhưng đều có chức năng, nhiệm vụ giữ gìn ANCT, đảm bảo TTXH - TTATGT trên tuyến đường thủy nội địa tỉnh Quảng Ninh. Ngay từ khi mới thành lập và trong quá trình xây dựng, trưởng thành, lực lượng lực lượng Cảnh sát đường thủy đã cùng với các lực lượng khác trong ngành Công an viết nên trang sử vẻ vang của lực lượng CAND trong sự nghiệp bảo vệ An ninh Tổ quốc.
Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta giành nhiều thắng lợi quan trọng, bị thất bại nặng nề trên khắp chiến trường miềm Nam Việt Nam, hòng cứu vãn tình thế, Đế quốc Mỹ mở rộng cuộc chiến tranh, ồ ạt đưa quân đội Mỹ vào miền Nam Việt Nam, leo thang chiến tranh phá hoại miền Bắc. Đặc biệt Đế quốc Mỹ đã dựng nên sự kiện vịnh Bắc bộ ngày 5/8/1964, mở đầu cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc với mục đích gây mất ổn định về chính trị, rối loạn về trật tự xã hội, ngăn cản sự chi viện sức người, sức của cho cách mạng miền Nam. Thực hiện khẩu hiệu “Mặt trận đường biển, đường sông là chiến trường; phương tiện giao thông là vũ khí”; lực lượng Cảnh sát đường thủy dù mới được thành lập, nhưng đã sát cánh cùng các lực lượng khác ngày đêm bám sông, bám biển, bám phương tiện, bảo vệ hàng hóa, bảo vệ an toàn các tàu vận chuyển hàng chi viện cho chiến trường miền Nam, tổ chức hướng dẫn nhân dân đi sơ tán; đấu tranh chống mọi hoạt động của bọn phản cách mạng và bọn tội phạm khác bảo vệ trị an trên tuyến đường thủy.
Thời kỳ này, Quảng Ninh là một trong những điểm đánh phá ác liệt của đế quốc Mỹ, liên tục ngày đêm chúng dùng máy bay, thủy lôi, tàu chiến phong tỏa các cửa sông, cửa biển và đánh phá vào các mục tiêu trọng điểm. Từ năm 1964 đến 1972 đế quốc Mỹ đã đưa hàng nghìn lượt máy bay, bắn phá Quảng Ninh với 2.340 trận vào 2.764 lît mục tiêu. Trong đó thị xã Hòn Gai, đặc biệt là các khu cảng trên vịnh Hạ Long, khu công nghiệp than Cẩm Phả, nhiệt điện Uông Bí... là những địa bàn trọng điểm bị đánh phá ác liệt. Máy bay Mỹ đã ném hàng nghìn quả bom, thả hàng ngàn quả thuỷ lôi, bắn hàng chục quả tên lửa, làm chết và bị thương hàng nghìn người, tàn phá các nhà máy, trường học, bệnh viện, công trình văn hóa, nhà thờ, kho tàng, bến bãi, cảng tàu … và nhà cửa của nhân dân.
Để chủ động phòng ngừa và tích cực đối phó với âm mưu của địch, thực hiện Chỉ thị của Trung ương Đảng, dưới sự lãnh đạo của Bộ Công an và Tỉnh uỷ, mặc dù địch đánh phá ác liệt, lực lượng Cảnh sát ®êng thủy đã cùng với các lực lượng Công an Quảng Ninh sát cánh cùng quân và nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh làm tốt công tác bảo vệ giữ gìn trật tự trị an, bảo vệ tài sản của Nhà nước vµ nhân dân. Tổ chức bảo vệ an toàn hàng nghìn tấn xăng dầu, thuốc nổ, kíp mìn, thiết bị, vật tư, máy móc, lương thực, thuốc chữa bệnh… cùng nhiều tài sản của Nhà nước và nhân dân; Triển khai các phương án phòng không, phòng cháy chữa cháy, xây dựng nhiều hệ thống báo động, thành lập các tổ cứu thương, cứu hỏa… đảm bảo lực lượng sẵn sàng chiến đấu, bố trí lực lượng thường trực tại các địa bàn trọng điểm địch thường xuyên bắn phá, các nút giao thông như các cảng tàu, thuyền, bến phà Bãi Cháy... để giải quyết hậu quả sau các trận đánh phá. Trong suốt giai đoạn giặc Mỹ đánh phá ác liệt, lực lượng Cảnh sát đường thủy đã tổ chức đảm bảo giao thông thông suốt, tham gia hướng dẫn hàng nghìn lượt phương tiện vận tải thủy vào nơi sơ tán an toàn, tổ chức cứu chữa kịp thời hàng trăm tàu, thuyền và nhiều loại hàng hóa có giá trị… Đồng thời, tăng cường công tác nắm tình hình, sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, củng cố đẩy mạnh phong trào bảo vệ trị an trên tuyến đường thủy. Trong khói lửa của chiến tranh, đã xuất hiện nhiều tấm gương dũng cảm kiên cường bám địa bàn, bám trận địa, hướng dẫn nhân dân sơ tán, bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản của Nhà nước và nhân dân được các cấp khen thưởng. Điển hình là Đội Tuần tra kiểm soát vịnh Hạ Long (tiền thân của Phòng Cảnh sát đường thủy) và đồng chí Vũ Thành được tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Sau thắng lợi của chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975, đất nước thống nhất, nhiệm vụ an ninh, trật tự càng phức tạp và nặng nề hơn. Thời kì này, lực lượng Cảnh sát đường thủy nói chung và lực lượng Cảnh sát đường thủy Công an Quảng Ninh nói riêng đã cùng với các lực lượng khác trong CAND tập trung đấu tranh chống các loại tội phạm hoạt động trên tuyến đường thủy, đảm bảo trật tự an toàn giao thông, trật tự công cộng bảo vệ tài sản của Nhà nuớc góp phần vào công cuộc khôi phục phát triển kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh, xây dựng cơ sở vật chất cho chủ nghĩa xã hội.
Từ năm 1979 và những năm của thập kỉ 80, tình hình An ninh trật tự tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp. Các thế lực thù địch không ngừng tấn công Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, chiến tranh biên giới phía Tây Nam và chiến tranh biên giới phía Bắc diễn ra ác liệt. Để đáp ứng yêu cầu đấu tranh bảo vệ An ninh - Trật tự, Bộ Chính trị ra Nghị quyết số 31; Chính phủ ban hành Nghị định số 250/NĐ-CP, ngày 12/6/1981 quy định nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức của Bộ Công an. Trong đó thành lập Cục CSGT đường thủy. Đây là văn bản pháp lý đầu tiên của ngành công an thành lập Cục chuyên trách để thống nhất chỉ huy, chỉ đạo lực lượng CSGT đường thủy trong cả nước về nhiệm vụ bảo vệ TTATGT và đấu tranh phòng chống tội phạm trên tuyến đường thủy; đồng thời kiện toàn, thành lập các đơn vị Cảnh sát đường thủy ở một số địa phương trọng điểm. Trong thời kỳ này lực lượng Cảnh sát giao thông đường thủy Công an Quảng Ninh (nay là lực lượng Cảnh sát đường thủy) đã thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, mở nhiều đợt cao điểm tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm và đấu tranh phòng chống tội phạm trên tuyến đường thủy; tham mưu cho các cấp các ngành tăng cường hiệu quả công tác quản lý Nhà nước trên lĩnh vực giao thông thủy nội địa. Trải qua các thêi kỳ, cùng với lực lượng Cảnh sát đường thủy trong cả nước và với các tên gọi khác nhau, lực lượng cảnh sát đường thủy Công an Quảng Ninh luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, đã phối hợp chặt chẽ với Công an các đơn vị, địa phương trong tỉnh và Công an các địa phương giáp ranh như Hải Phòng, Hải Dương...trong công tác quản lý nhà nước về TTXH trên tuyến đường thủy; đã tham mưu Đảng ủy, Giám đốc Công an tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo trong công tác đảm bảo ATGT trên tuyến biển, đặc biệt là Kết luận số 73 năm 2002 của BTV Đảng ủy Công an tỉnh về củng cố kiện toàn và nâng cao chất lượng lực lượng Cảnh sát đường thủy từ tỉnh đến cơ sở. Đồng thời, ngoài công tác đảm bảo TTATGT trên tuyến đường thủy, lực lượng Cảnh sát đường thủy đã tập trung triển khai thực hiện tốt các biện pháp nghiệp vụ; phát động toàn dân tham gia phong trào bảo vệ ANTQ trên tuyến đường thủy, bảo đảm TTXH. Tình hình ANTT, TTATGT trên toàn tuyến đường thủy Quảng Ninh luôn được giữ vững, ổn định, không có ổ, nhóm, tụ điểm phức tạp về hình sự, kinh tế, môi trường; các hành vi vi phạm pháp luật về TTXH, TTATGT từng bước được kéo giảm phục vụ đắc lực cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh.
Năm 2021 và những năm tới, toàn lực lượng Công an triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp; thực hiện thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 05 năm 2021-2025. Bên cạnh đó tình hình diễn biến của đại dịch Covid -19 còn diễn biến hết sức phức tạp, ảnh hưởng nặng nề đến các lĩnh vực của đời sống xã hội của nhiều quốc gia. Đây là thời điểm các thế lực thù địch, phản động sẽ gia tăng hoạt động chống phá, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật có xu hướng phức tạp và nghiêm trọng hơn, nhất là tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, tội phạm sử dụng công nghệ cao, người nước ngoài phạm tội tại Việt Nam sẽ tiếp tục gia tăng với nhiều phương thức, thủ đoạn phạm tội mới. Toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế tiếp tục được đẩy nhanh, đồng thời cạnh tranh kinh tế - thương mại cũng sẽ gay gắt, quyết liệt hơn; giao thông vận tải nói chung, vận tải đường thủy nói riêng là một trong yếu tố hàng đầu phục vụ cho hội nhập và phát triển. Quảng Ninh tiếp tục là địa bàn trọng điểm phát triển sôi động của các thành phần kinh tế, là cửa ngõ giao thương với khu vực và quốc tế, đồng thời cũng là địa bàn trọng điểm phát sinh những vấn đề mới, phức tạp hơn về an ninh trật tự.
Trong bối cảnh dự báo tình hình an ninh, trật tự tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường, đặt ra những yêu cầu, nhiệm vụ rất cao đối với lực lượng Cảnh sát đường thủy Quảng Ninh. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, lực lượng Cảnh sát đường thủy và Công an các đơn vị, địa phương tiếp tục phối hợp tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc các chủ trương, giải pháp, nâng cao hiệu quả công tác nắm, dự báo tình hình và công tác tham mưu chiến lược, bảo đảm kịp thời, toàn diện và bám sát từng địa bàn, đối tượng, lĩnh vực, tập trung vào những vấn đề có tác động, ảnh hưởng trực tiếp đến ANCT, TTXH, TTATGT.
Chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp chỉ đạo, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị thực hiện các chủ trương, giải pháp bảo vệ vững chắc ANQG và bảo đảm TTXH, TTATGT; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về công tác nghiệp vụ; chủ động, phối hợp với Công an các đơn vị, địa phương triển khai đồng bộ các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với các hoạt động tội phạm; không để hình thành các băng, ổ, nhóm tội phạm, các tụ điểm phức tạp về hình sự, ma túy, kinh tế, môi trường trên tuyến đường thủy; không để xảy ra các vụ việc nghiêm trọng về TTXH, TTATGT gây ảnh hưởng xấu trong dự luận. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ; tăng cường công tác TTKS và xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường thủy nội địa; kiềm chế và kéo giảm tai nạn giao thông, không để xảy ra các vụ tai nạn giao thông và cháy, nổ đặc biệt nghiêm trọng.
Nâng cao chất lượng công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Cảnh sát đường thủy thực sự trong sạch, liêm chính, vững mạnh toàn diện, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; siết chặt kỷ cương, kỷ luật, xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh trong đơn vị; gắn với phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; phấn đấu không để cán bộ, đảng viên, chiến sỹ sai phạm phải xử lý kỷ luật. Tiếp tục phát huy truyền thống đơn vị Anh hùng, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Phòng Cảnh sát đường thủy Công an tỉnh Quảng Ninh
