Theo thống kê trong năm 2023, lực lượng Cảnh sát giao thông toàn quốc đã xử lý 3.115.713 trường hợp vi phạm TTATGT đường bộ, đường sắt và đường thủy nội địa. Trong đó, lực lượng chức năng đã phát hiện 2.416 lái xe dương tính với chất ma túy.

Lái xe sử dụng ma tuý gây ra tinh thần không tỉnh táo, thậm chí ảo giác, dẫn đến nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Điển hình vụ tai nạn giao thông xảy ra tại Đăk Lăk đã khiến 2 người chết, 1 người bị thương, tài xế được xác định dương tính với chất ma tuý. Ngày 24/11, Viện KSND huyện M'Đrắk (tỉnh Đắk Lắk) thông tin, đã phê chuẩn quyết định khởi tố bị can, lệnh tạm giam đối với Đinh Anh Tài (SN 1998, trú tại TP Pleiku, tỉnh Gia Lai) để điều tra về tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ". Cơ quan chức năng xác định nguyên nhân khởi tố, bắt tạm giam Đinh Anh Tài là do đã điều khiển xe trong trạng thái tinh thần không được tỉnh táo (buồn ngủ), dương tính với ma tuý, thiếu chú ý quan sát, không làm chủ tốc độ. Từ đó, ôtô BKS 79A-455.35 do Tài điều khiển tông vào hộ lan đường bên phải theo hướng đi, gây tai nạn khiến 2 người chết, 1 người bị thương.

Trước đó, lúc 9h ngày 14.11 tại Km50 + 110, Quốc lộ 26, thuộc địa phận xã Ea Trang, huyện M’Đrắk, tỉnh Đắk Lắk. Vào thời điểm trên, ôtô con chưa rõ người điều khiển, lưu thông theo hướng Đắk Lắk đi Khánh Hoà. Trên xe có 5 người gồm Trần Quốc C (37 tuổi), Võ Văn Q (35 tuổi), Phạm Huỳnh Nhật Tiến (24 tuổi), Nguyễn Hên (36 tuổi) cùng trú tại tỉnh Khánh Hoà và Đinh Anh Tài (25 tuổi) trú tại tỉnh Gia Lai. Khi đến địa điểm trên thì chiếc xe bất ngờ tông vào lan can bên phải đường. Cú tông mạnh đã khiến anh C tử vong tại chỗ, anh Q tử vong tại Trung tâm Y tế huyện M’Đrắk; 3 người khác bị thương nặng đang được điều trị tại bệnh viện. Ôtô bị hư hỏng nặng.

Xử phạt vi phạm hành chính hành vi sử dụng ma túy khi tham gia giao thông

Điều khiển xe mô tô trên đường khi trong cơ thể có chất ma túy bị xử phạt hành chính như sau

Điểm h khoản 8 và điểm g khoản 10 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định về mức phạt vi phạm hành chính với hành vi điều khiển xe trên đường khi trong cơ thể có chất ma túy như sau:

Xử phạt người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

...

8. Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

...

g) Không chấp hành yêu cầu kiểm tra về nồng độ cồn của người thi hành công vụ;

h) Điều khiển xe trên đường mà trong cơ thể có chất ma túy;

i) Không chấp hành yêu cầu kiểm tra về chất ma túy của người thi hành công vụ.

10. Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:

...

g) Thực hiện hành vi quy định tại điểm e, điểm g, điểm h, điểm i khoản 8 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 22 tháng đến 24 tháng.

Theo quy định nêu trên, người có hành vi điều khiển xe mô tô trên đường khi trong cơ thể có chất ma túy có thể bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng.

Ngoài ra, người thực hiện hành vi vi phạm còn bị bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 22 tháng đến 24 tháng.

Lái xe ô tô tham gia giao thông có sử dụng chất ma túy bị xử phạt như sau

Theo khoản 10 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định về xử phạt người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ như sau:

"10. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

a) Điều khiển xe trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 80 miligam/100 mililít máu hoặc vượt quá 0,4 miligam/1 lít khí thở;

b) Không chấp hành yêu cầu kiểm tra về nồng độ cồn của người thi hành công vụ;

c) Điều khiển xe trên đường mà trong cơ thể có chất ma túy;

d) Không chấp hành yêu cầu kiểm tra về chất ma túy của người thi hành công vụ."

Như vậy, lái xe ô tô tham gia giao thông có sử dụng chất ma túy bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng.

Theo điểm h khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định về hình phạt bổ sung đối với lái xe ô tô tham gia giao thông có sử dụng chất ma túy như sau:

"11. Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:

a) Thực hiện hành vi quy định tại điểm e khoản 4 Điều này bị tịch thu thiết bị phát tín hiệu ưu tiên lắp đặt sử dụng trái quy định;

b) Thực hiện hành vi quy định tại điểm đ khoản 2; điểm h, điểm i khoản 3; khoản 4; điểm a, điểm b, điểm d, điểm đ, điểm g, điểm i khoản 5 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng;

c) Thực hiện hành vi quy định tại điểm c khoản 5; điểm a, điểm b khoản 6; khoản 7 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng. Thực hiện hành vi quy định tại một trong các điểm, khoản sau của Điều này mà gây tai nạn giao thông thì bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng: điểm a, điểm d, điểm đ, điểm e, điểm g khoản 1; điểm b, điểm d, điểm g khoản 2; điểm b, điểm g, điểm h, điểm m, điểm n, điểm r, điểm s khoản 3; điểm a, điểm c, điểm e, điểm g, điểm h khoản 4; điểm a, điểm b, điểm e, điểm g, điểm h khoản 5 Điều này;

d) Thực hiện hành vi quy định tại khoản 9 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 03 tháng đến 05 tháng;

đ) Thực hiện hành vi quy định tại điểm a, điểm b khoản 8 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 05 tháng đến 07 tháng;

e) Thực hiện hành vi quy định tại điểm c khoản 6 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 10 tháng đến 12 tháng;

g) Thực hiện hành vi quy định tại điểm c khoản 8 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 16 tháng đến 18 tháng;

h) Thực hiện hành vi quy định tại khoản 10 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 22 tháng đến 24 tháng."

Do đó, trường hợp lái xe ô tô tham gia giao thông có sử dụng chất ma túy bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 22 tháng đến 24 tháng.

Như vậy, lái xe ô tô tham gia giao thông có sử dụng chất ma túy bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng. Trường hợp lái xe ô tô tham gia giao thông có sử dụng chất ma túy bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 22 tháng đến 24 tháng.

Từ chối bảo hiểm đối với người lái xe sử dụng chất ma tuý

Khoản 2, Điều 7, Nghị định 67/2023/NĐ-CP ngày 06/9/2023 của Chính phủ quy định bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc, bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng, các trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm bao gồm:

a) Hành động cố ý gây thiệt hại của chủ xe cơ giới, người lái xe hoặc người bị thiệt hại.

b) Người lái xe gây tai nạn cố ý bỏ chạy không thực hiện trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới. Trường hợp người lái xe gây tai nạn cố ý bỏ chạy nhưng đã thực hiện trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới thì không thuộc trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm.

c) Người lái xe không đủ điều kiện về độ tuổi theo quy định của Luật Giao thông đường bộ; người lái xe không có Giấy phép lái xe hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không hợp lệ theo quy định của pháp luật về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ, Giấy phép lái xe bị tẩy xóa hoặc sử dụng Giấy phép lái xe hết hạn sử dụng tại thời điểm xảy ra tai nạn hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không phù hợp đối với xe cơ giới bắt buộc phải có Giấy phép lái xe. Trường hợp người lái xe bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe có thời hạn hoặc bị thu hồi Giấy phép lái xe thì được coi là không có Giấy phép lái xe.

d) Thiệt hại gây ra hậu quả gián tiếp bao gồm: giảm giá trị thương mại, thiệt hại gắn liền với việc sử dụng và khai thác tài sản bị thiệt hại.

đ) Thiệt hại đối với tài sản do lái xe điều khiển xe cơ giới mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức trị số bình thường theo hướng dẫn của Bộ Y tế; sử dụng ma túy và chất kích thích bị cấm theo quy định của pháp luật.

e) Thiệt hại đối với tài sản bị mất cắp hoặc bị cướp trong tai nạn.

g) Thiệt hại đối với tài sản đặc biệt bao gồm: vàng, bạc, đá quý, các loại giấy tờ có giá trị như tiền, đồ cổ, tranh ảnh quý hiếm, thi hài, hài cốt.

h) Thiệt hại do chiến tranh, khủng bố, động đất.

Như vậy theo quy định trên thì doanh nghiệp bảo hiểm sẽ từ chối bồi thường đối với thiệt hại đối về tài sản do lái xe điều khiển xe cơ giới sử dụng ma túy ngay cả khi chủ xe cơ giới có tham gia bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự.

Để đẩy lùi tình trạng lái xe sử dụng ma tuý tham gia giao thông cần sự chung tay từ cộng đồng, cơ chế phối hợp, quản lý chặt chẽ của các cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan, đặc biệt là các doanh nghiệp vận tải trong việc siết chặt việc kiểm tra, kiểm soát người lái xe.

Minh Hằng